زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

سوره طور





سوره طور سوره پنجاه و دوم قرآن کریم است.


۱ - معرفی سوره طور



طور سینا ، یکی از مکان‌های مقدس دینی و کوهی در سرزمین فلسطین است که حضرت موسی علیه‌السّلام بر آن کوه با خداوند سخن می‌گفت و به آن حضرت وحی می‌شد. نام « طور » ده بار در قرآن به کار رفته است. در نخستین آیه این سوره به این کوه مقدس سوگند یاد شده و سوره به آن نامیده شده است.
سوره طور یادآور قیامت و بهشت و جهنم و بیانگر نعمت‌های بی پایان بهشتیان و عذاب‌های گوناگون مکذبان و کفار در دوزخ است.
غرض این سوره تهدید و انذار کسانی است که هر آیتی را تکذیب نموده و همواره با حق عناد می‌ورزند. می‌خواهد اینگونه کفار را به عذابی که برای روز قیامتشان آماده کرده بیم دهد و به همین منظور با سوگندهایی غلیظ، از وقوع چنین عذابی و تحقق آن در قیامت خبر می‌دهد و می‌فرماید: عذاب آن روز، ایشان را رها نخواهد کرد تا بر آنان واقع شود، و هیچ گریزی از آن ندارند.
سپس پاره‌ای از صفات آن عذاب و آن ویل را که عذابی است عمومی و جدا ناشدنی بیان می‌کند، و در مقابل، قسمتی از نعمت‌های اهل نعیم آن روز را که همان متقین هستند شرح می‌دهد، همانهایی که در دنیا در میان اهل خود به شفقت رفتار می‌کردند، و خدا را به ایمان می‌خواندند، و به یکتایی می‌ستودند.
و آن گاه شروع می‌کند به توبیخ مکذبین، که نسبت‌های ناروایی به رسول خدا - صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم - و به قرآن و دین حقی که بر آن جناب نازل شده می‌دادند.
و در پایان، سوره را با تکرار همان تهدیدها ختم نموده، رسول گرامی خود را دستور می‌دهد به اینکه پروردگار خود را تسبیح گوید. و این سوره به شهادت سیاق آیاتش، در مکه نازل شده است.

۲ - کاربرد فقهی



از آن در باب صلات نام برده‌اند.

۳ - فضیلت تلاوت سوره طور



در روایات بر تلاوت سوره طور تأکید شده است. در حدیثی از امام باقر و امام صادق (علیهما السّلام) آمده است:«هرکس سوره طور را تلاوت کند خداوند خیر دنیا و آخرت را برای او فراهم می‌سازد».
[۱] کشف الغطاء، ج۳، ص۴۷۴.


۴ - ویژگی‌های سوره طور



۱. این سوره ۴۹ آیه به عدد کوفی و شامی، ۴۸ آیه به عدد بصری، ۴۷ آیه به عدد حجازی، ۳۱۲ یا ۳۱۳ کلمه و ۱۵۰۰ یا ۱۳۲۴ حرف دارد.
۲. در ترتیب نزول، هفتاد و ششمین و در قرآن کریم پنجاه و دومین سوره است.
۳. بعد از سوره سجده و پیش از سوره ملک و پیش از هجرت در مکه نازل شد.
۴. از سوره‌های مفصل و از نوع طوال و شامل بخشی از یک حزب قرآن است.
۵. هشتمین سوره‌ای است که با سوگند آغاز می‌شود.
۶. گفته‌اند دو آیه منسوخ دارد.

۵ - مطالب سوره طور



۱. سوگند به چند موضوع مهم همچون کوه طور ، کتاب مسطور ، بیت معمور و… به منظور بیان عظمت، لزوم تدبر و شناختن آن‌ها؛
۲. رستاخیز و ترسیم سرنوشت نیکان و بدان؛
۳. ذکر برخی از نعمت‌های خداوند به پرهیزکاران در بهشت ؛
۴. اتهامات ناروای کافران به رسول خدا - صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم - و پاسخ آن؛
۵. خداشناسی .
[۶] رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۵۸۷.
[۷] جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ص۳۱۶.
[۱۰] هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷ -، شناخت سوره‌های قرآن، ص۳۹۵.


۶ - پانویس


 
۱. کشف الغطاء، ج۳، ص۴۷۴.
۲. وسائل الشیعة، ج۶، ص۲۵۶.    
۳. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۱، ص۱۹۳.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵ -، تفسیر نمونه، ج۲۲، ص۴۰۵.    
۵. فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، ۷۲۹ - ۸۱۷ق، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، ج۱، ص۴۴۱.    
۶. رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۵۸۷.
۷. جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ص۳۱۶.
۸. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۴۱-۴۳.    
۹. طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۹، ص۶.    
۱۰. هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷ -، شناخت سوره‌های قرآن، ص۳۹۵.


۷ - منبع



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، آیت‌الله محمود هاشمی‌شاهرودی، ج۵، ص۲۳۰، برگرفته از مقاله «سوره طور».    
فرهنگ نامه علوم قرآن، دفتر تبلیغات اسلامی،برگرفته از مقاله «سوره طور».    






منبع: ویکی فقه ویکی فقه
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.